Mapiranje Holokausta – očuvanje logora Topovske šupe je naučno-istraživački projekat Centra za primenjenu istoriju, koji ima za cilj da javnosti predstavi istoriju logora Topovske šupe. Projektni tim izvršio je istoriografsko istraživanje logora, mapiranje lokacije i dokumentovanje trenutnog stanja kako bi se trajno očuvalo sećanje na logor i žrtve logora. Istoriografsko istraživanje sastoji se od prikupljanja arhivske građe u arhivima u Srbiji i Nemačkoj, intervjua, izrade baze podataka žrtava logora i objavljivanje rezultata na vebsajtu projekta. U cilju podizanja svesti domaće i međunarodne javnosti, projektni tim je pokrenuo javnu kampanju za zaštitu sećanja na žrtve logora kao prvi korak ka izgradnji trajnog memorijala Topovske šupe. Svi rezultati projekta nalaze se u formi veb platforme i na taj način dostupni su široj javnosti, na srpskom i na engleskom jeziku.

Vebsajt 

Vebsajt je organizovan po sekcijama:

O projektu - osnovne informacije o projektu, i sekcija Podržite kampanju koja se odnosi na javnu kampanju za podizanje svesti o istoriji logora i o potrebi da se lokacija zaštiti od uništenja

O logoru  U ovoj sekciji, O logoru, nalaze se osnovne informacije o postojanju logora Topovske šupe, o žrtvama logora, kao i o Holokaustu u Srbiji; u drugoj sekciji, Postojeće stanje, nalaze se informacije o sadašnjem stanju lokacije kao i o budućim planovima. Dostupni su (na srpskom) postojeći tekstovi o Topovskim šupama

Arhiva  Građa pronađena tokom istraživanja koja govori o logoru i žrtvama, organizovana po sekcijama:

Pisma - nekoliko pisama koja su logoraši napisali dok su se nalazili u logoru, sa transkriptima i prevodima na engleski

Svedočenja - posleratne izjave uglavnom preživelih Jevrejki i Romkinja o deportaciji muških članova njhovih porodica. Izjave su prikupljene od strane jugoslovenskih vlasti, naročito od strane Državne komisije za utvrđivanje zločina okupatora i njihovih pomagača

Dokumenti - dokumenti o Jevrejima pre interniranja u logor, o prinudnom radu, dokumenti opštine grada Beograda vezani za deo grada gde se nalazio logor pre uspostavljanja logora i za vreme njegovog postojanja, lični kartoni žrtava iz Popisa žrtava rata u Jugoslaviji iz 1964. godine

Fotografije - fotografije predratnog i posleratnog izgleda lokacije Topovskih šupa i Autokomande, aviosnimci i mape Beograda za vreme Drugog svetskog rata sa označenom lokacijom logora

Mapa  Mapa današnjeg Beograda sa označenom lokacijom gde se nalazio logor, kao i drugim povezanim lokacijama; i mapa Beograda tokom Drugog svetskog rata sa istim lokacijama

Baza podataka  Spisak žrtava. Pored svakog imena, označeni su godina rođenja (kad je bilo moguće utvrditi) i mesto gde je svaka žrtva živela u trenutku deportacije, kao i izvor podatka. Baza se konstantno ažurira.

Galerija  Fotografije lokacije, video i audio zapisi sa konferencije za štampu i javnih vođenja

Intervju  Intervjui sa potomcima žrtava, istoričarima i drugima o logoru Topovske šupe

Projektni tim

dr Milovan Pisarri, istorijski istraživač i autor projekta

Ružica Dević, koordinatorka projekta

Mirko Medenica, projektni asistent

Aleksandar Stojaković, dizajn vebsajta

Damir Čičić, realizacija vebsajta

Grupa škart, dizajn projektnog materijala

Irena Žnidaršić-Trbojević, prevodilac za engleski jezik, lektura/korektura

Vladimir Opsenica, fotograf

Sanela Schmid, istorijska istraživačica u Nemačkoj (Culture and More)

Christian Schoelzel, koordinator u Nemačkoj (Culture and more)   

Projekat podržavaju

Očuvanje sećanja na logor Topovske šupe i na njegove žrtve, kao i očuvanje postojećih zgrada u kojima su bili zatočeni Jevreji i Romi, predstavljaju krajinji cilj ovog projekta. Za razliku od drugih logora koji su se nalazili na teritoriji Beograda tokom Drugog svetskog rata, kao što su logor na Banjici i logor na Sajmišu, logor Topovske šupe nije nikad postao deo kolektivnog sećanja niti je on bio predmet istraživanja i memorijalizacije. Beograđanke i Beograđani, čak oni koji žive u blizini tog mesta, nisu upoznati sa njegovom istorijom. Zbog toga je projektni tim organizovao javnu kampanju u cilju podizanje svesti o istoriji logora i njegovim žrtvama, na međunarodnom, nacionalnom i naročito lokalnom nivou. U okviru kampanje realizovani su:

Promo video o Topovskim šupama iz današnje perspektive. Autorka videa: Ivana Nikolić

Info tabla na mestu nekadašnjeg logora, povezana sa vebsajtom www.topovskesupe.rs, sa osnovnim informacijama o logoru i dva arhivska dokumenta - pismo jednog logoraša i izveštaj Jevrejskog predstavništva o uslovima u logoru

Bilbord na lokaciji Autokomanda, na kružnom toku gde se nekad nalazio ulaz u logor, postavljen pored bilborda kompanije Delta koji predstavlja budući izgled lokacije, sa natpisom „Da li ste znali da se na ovom mestu 1941. godine nalazio logor za Jevreje i Rome i da su svi ubijeni?

Tokom kampanje napisano i poslato je pismo s kojim su sve najvažnije međunarodne institucije i organizacije koje se bave Holokaustom obaveštene o stanju i planovima za Topovske šupe. Takodje, na facebook stranici projekta i na biltenu jevrejske zajednice u Srbiji objavljen je apel s ciljem da se prikupi bilo koji materijal vezan za lokaciju gde se nalazio logor.

Ovim putem želimo da se obratimo javnosti i da zamolimo svakoga ko poseduje fotografije, saznanja ili drugu dokumentaciju, vezanu za lokaciju Topovskih šupa i neposredno okruženje, kako pre, za vreme, tako i nakon završetka Drugog svetskog rata, da nas kontaktira, kako bi te nove materijale uključili u arhivu koju formiramo o logoru Topovske šupe, a sa ciljem očuvanja sećanja na žrtve. Takođe molimo i porodice i prijatelje žrtava koje su stradale u logoru Topovske šupe, da nam se obrate u slučaju da poseduju fotografije žrtava, saznanja ili druga dokumenta koja svedoče o njihovom životu.

Možete nas kontaktirati na e-mail:

topovskesupe@gmail.com

centarzaprimenjenuistoriju@gmail.com